ยา Oxaliplatin (อ็อก-ซา-ลิ-พลา-ติน) และ Fluorouracil (ฟลู-ออ-โร-ยู-รา-ซิล หรือ 5-FU) เป็นยาเคมีบำบัดสำหรับฉีดเข้าทางหลอดเลือดดำ ให้คู่กับยา Leucovorin (ลิว-โค-โว-ริน หรือ LV) นิยมใช้ในการรักษาโรคมะเร็งที่เกิดขึ้นในทางเดินอาหาร โดยเฉพาะมะเร็งที่เกิดที่ลำไส้ใหญ่ โดยทั่วไปมักจะให้ Fluorouracil คู่กับ Leucovorin ทุก 1 สัปดาห์ ติดต่อกัน 6 สัปดาห์ ส่วนยา Oxaliplatin จะให้ห่างกันทุก 2 สัปดาห์ ให้ยาทั้งหมด 3 รอบ ระยะเวลาในการให้ยาประมาณ 3 ชั่วโมงต่อครั้งขึ้นกับขนาดยาและสภาวะของผู้ป่วย
ข้อควรระวังระหว่างรับยา
1. เนื่องจากผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการคลื่นไส้อาเจียน ผู้ป่วยทุกรายจึงจะได้รับยาฉีดป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียนก่อนรับยาเคมีบำบัดประมาณ 30 นาที
2. ยาเคมีบำบัดทุกชนิดอาจทำให้เกิดอาการแพ้ยาได้ หากรู้สึกแน่นหน้าอก หัวใจเต้นผิดปกติ ใจสั่น เวียนศีรษะ หายใจติดขัด ต้องแจ้งพยาบาลทันที
3. ยา Oxaliplatin อาจทำให้เกิดอาการเกร็ง หรือความรู้สึกผิดปกติรอบๆ ปาก และคอ หลอดลมตีบ แน่นหน้าอก หายใจลำบาก ควรหลีกเลี่ยงการกินอาหารหรือดื่มเครื่องดื่มที่เย็นโดยเฉพาะช่วงระหว่างให้ยาและหลังให้ยา 1-2 วันแรก
4. หากมีอาการปวดบริเวณที่ให้ยา พยาบาลจะให้ประคบอุ่นเพื่อบรรเทาอาการ
อาการข้างเคียงจากยาสูตรนี้
1. หลังได้รับยา 2-3 วัน อาจคลื่นไส้อาเจียน ซึ่งแพทย์จะสั่งยาป้องกันอาการให้กลับไปรับประทานต่อที่บ้านต่อเนื่อง
2. อาการท้องเสียภายหลังได้รับยา มักจะเกิดขึ้นประมาณวันที่ 5 หลังได้รับยา ควรรับประทานยาแก้ท้องเสียตามแพทย์สั่งเมื่อมีอาการ ห้ามรับประทานยาแก้ท้องเสียเพื่อป้องกันโดยที่ยังไม่มีอาการท้องเสีย
3. ช่วงสัปดาห์แรกหลังรับยาอาจมีอาการอ่อนเพลีย ไม่มีแรง ซึ่งจะค่อยๆ ดีขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป
4. หากเจ็บหรือแสบร้อนในปากควรเปลี่ยนแปรงสีฟันเป็นชนิดขนนุ่มและบ้วนปากบ่อยๆด้วยน้ำสะอาดผสมเกลือเล็กน้อยเพื่อช่วยรักษาความสะอาด ลดโอกาสติดเชื้อ ห้ามใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีแอลกอฮอล์เพราะจะยิ่งระคายเคือง
5. เล็บมือ เล็บเท้าอาจคล้ำลง ผิวหนังอาจไวต่อแสงแดด
6. ขนาดยาสะสมของยา Oxaliplatin อาจทำให้ชาปลายมือปลายเท้า การรับความรู้สึกลดลง ควรหลีกเลี่ยงการกินอาหารหรือดื่มเครื่องดื่มเย็น การอยู่ในสถานที่เย็น และควรสวมเสื้อผ้าให้อบอุ่น อาการจะดีขึ้นหลังสิ้นสุดการรักษา
ข้อมูลจากกลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย
ติดต่อสอบถาม ห้องยาว่องวานิช ชั้น 4 โทร 0-2256-4538, หน่วยมะเร็งวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ โทร 0-2256-4533